Мангейм
Дж.Б., Рич Р.К. Политология. Методы исследования: Пер. с
англ. / Предисловие А.К. Соколова. – М.: Издательство “Весь Мир”, 1997. – 544
с.
Электронная версия подготовлена при участии
Светланы Закоян, Вадима Лодина и Петра Кирьяна, http://grachev62.narod.ru/Mr/Mr_og.html
Светланы Закоян, Вадима Лодина и Петра Кирьяна, http://grachev62.narod.ru/Mr/Mr_og.html
kontent-analizi
Zalian xSirad
politologs SeuZlia gaigos individebis, socialuri jgufebis, dawesebulebebisa da
agreTve qveynebis Sesaxeb axali ram, Tu Seiswavlis maTTan dakavSirebul
sainformacio wyaroebs. Seesabameba ki kandidatis Sesaxeb, misi politikuri
SesaZleblobebis, upiratesobebis Sesaxeb winasaarCevno plakatebisa da
satelevizio kampaniis meSveobiT gavrcelebuli informacia simarTles. SesaZlebelia
Tu ara msxvili korporaciis Sida cirkularis SeswavliT aRmovaCinoT misi administraciis
saidumlo gegmebi, romliTac isini apireben ucxo qveynis warmomadgenelTa
moqraTamvas? ramdenad zustia informacia, romelic “kongresis moambeSi”
(“Congressional Record”) gamoqveynda da exeboda Tu ara rusul-amerikuli
diplomatiuri komunike imas, Tu rogor aRiqvams sazogadoeba cvlilebebs, romlebic
mimdinareobs rusul-amerikul urTierTobebSi.
saukeTeso pasuxi am
da sxva kiTxvebze SeuZlia mogvces sxvadasxva sainformacio wyaroebis pirdapirma
da zustma Seswavlam. es wyaroebi sam kategoriad SeiZleba davyoT: Sinagani warmomavlobis wyaroebi (romelTac Seadgenen is individebi,
dawesebulebebi an mTavroba, romelsac SeviswavliT.) Sinagani warmomavlobis, magram garegnulad orientirebuli wyaroebi. (iseTi publikaciebi, rogoricaa “kongresis
moambe”, romelSic informacia mowodebulia iseTi saxiT, rom Camoyalibdes wyaros
sruliad gansazRvruli imiji da romelTac SeuZliaT zustad asaxon an Secvalon
gadawyvetilebis miRebis procesi da Sedegebi.) da bolos garegnuli warmomavlobis wyaroebi, romelnic Signidan arian orientirebulni. (magaliTad, winasaarCevno
agitacia, romelic warudgens recipients amosaval wertils gadawyvetilebis
misaRebad.) wyaroTa am kategoriaTagan TiToeuli SeiZleba iyos ama Tu im doziT
xelmisawvdomi an sasargeblo mkvlevarisaTvis, magram amasTan, yvela maTgani
Tanabrad uzrunvelyofs politikuri qcevis arsis ufro safuZvlianad gagebis SesaZleblobas.
aseTi SesaZleblobis
yvelaze ufro adekvatur meTods warmoadgens kontent-analizi – sainformacio wyaros
formisa da Semadgenlobis sistematiuri ricxobrivi damuSaveba, Sefaseba da
interpretacia. kontent-analizi gvamaragebs meTodiT – ufro swored meTodTa
seriiT, - romelTa daxmarebiTac SegviZlia ganvazogadoT esa Tu is materialuri
qcevis gamovlineba da sxvadasxva politikur subieqtTa gansxvavebuli tipebis
urTierTqmedeba. am TavSi ganvixilavT, rodis aris saWiro kontent-analizis
gamoyeneba, ra aris ZiriTadi am meTodikaSi, rogor unda movaxdinoT misi
Sedegebis interpretacia da rogoria misi gamoyenebis zRvari.
momzadeba kontent-analizisaTvis
kontent-analizi
yovelTvis SesaZlebelia gamoyenebul iqnas kvlevis kiTxvebze pasuxis gasacemad,
Tu arsebobs informaciis raRac materialuri matarebeli, romelic aseTuise exeba im
politikur subieqtebs, romlebic gvainteresebs da rodesac mkvlevars xeli
miuwvdeba sainformacio wyaroze. aseTi matareblebis magaliTebia – wignebi,
pamfletebi, Jurnalebi, gazeTebi, audio da video Canawerebi, fotosuraTebi,
sxdomebidan amokrebili protokolebi, samTavrobo
dokumentebi, Sida cirkuliarebi, filmebi, diplomatiuri komunikeebi da
instruqciebi, politikuri plakatebi, karikaturebi da lozungebi, sityviT
gamomsvlelTa teqstebi da agreTve werilebi da dRiurebic ki. am matarebelTagan
zogierTi SeiZleba iyos zusti da utyuri. (rogorc, magaliTad kongresis sxdomis
sruli Canaweri) gansxavebiT iseTebisagan, rogoricaa amave kongresis Sesaxeb
gakeTebuli reportaJi. bevri maTgani aranairad ar aris damokidebuli kvlevis
procesze (rogorc, magaliTad sagazeTo publikaciebi Cven mier Sesaswavli pirebis
an organizaciebis Sesaxeb). magram arsebobs iseTebic, romelic mkvlevarma Tavad
unda Caweros (magaliTad sainformacio teleprogramebis videoCanawerebi). Tumca,
monacemTa yvela wyaros romelic gamoiyeneba kontent-analizisaTvsis aerTianebs
erTi Tviseba: informaciis materialuri matareblis arseboba. yvela SemTxvevaSi,
rodesac is arsebobs, an aris misi gamoCenis SesaZlebloba dasaSvebia
kontent-analizis meTodis gamoyeneba.
pirveli nabiji
kontent-analizisaTvis mzadebaSi mdgomareobs im monacemTa erTianobis gansazRvraSi,
romlis Seswavlasac vapirebT. aq Cvens winaSe iSleba rigi SesaZleblobebi. is,
romelic optimaluria, damokidebuli iqneba kvlevis konkretul kiTxvaze. magaliTad,
Tu Cveni kvlevis obieqts warmoadgens politikuri siuJetebi 20-e saukunis amerikul
romanistikaSi, maSin unda ganvsazRvroT aSS-Si (monacemis gavrcelebis adgili)
gamoqveynebuli Cveni kvlevis saZiebo romanTa (monacemTa tipi) erTianoba.
periodi 1900 wlis pirveli ianvridan dRemde (monacemis gaCenis dro).
Tu Cven gvainteresebs
Tu rogor Suqdeboda gazeTebSi
gansazRvruli winasaarCevno kampania, saZiebo erTianoba iqneba- yoveldRiur
gazeTebSi gamoqveynebuli (monacemis gamoCenis sixSire) yvela winasaarCevno sagazeTo
publikacia (monacemis tipi) ori an meti sagazeTo svetis moculobis (monacemis
zoma), romlebic vrceldeboda ohaios Statis 6-e, 7-e da 8-e saarCevno StatSi (
monacemis gavrcelebis adgili). periodi arCevnebis Catarebis wlis 1 seqtembridan
5 noemris CaTvliT. (monacemis gaCenis dro).
zustad aseve Tu
gvsurs gamovikvlioT daZabuloobis ganviTarebis dinamika amerikis SeerTebul
Statebsa da ugandas
Soris 70-ian wlebSi, saZiebo erToblioba iqneba gansazRvruli rogorc yvela
diplomatiuri gzavnili (monacemis tipi) romelTac cvlidnen amerikisa da ugandis
mxareebi (komunikaciis procesSi CarTuli mxareebi) drois garkveuli periodis
ganmavlobaSi.
yvela am magaliTSi,
romelic kvlevas eqvemdebareba, monacemTa erToblioba ganisazRvreba im
kriteriumebis krebulis daxmarebiT, romelsac unda akmayofilebdes TiToeuli
monacemi. am kriteriumebs ganekuTvneba: monacemTa tipebi (romanebi, sagazeTo
publikaciebi, diplomatiuri notebi), komunikaciis procesSi monawile mxareebi (gamgzavni,
mimRebi an orive erTad), agreTve gavrcelebis adgili, monacemTa gamoCenis
sixSire, minimaluri moculoba da sigrZe, gavrcelebis xerxi da monacemis gamoCenis
dro. aucileblobis SemTxvevaSi SesaZlebelia gamoviyenoT sxva kriteriumebic.
kontent-analizisaTvis momzadebis pirveli amocana mdgomareobs am krteriumebidan
iseTis amorCevaSi, romelTac metnaklebad uSualo kavSiri aqvT kvlevis konkretul
kiTxvasTan.
mas Semdeg, rac
ganvsazRvravT monacemTa erTobliobas, Cvens winaSe dgeba amocana gadavwyvitoT am
monacemTagan romels SeviswavliT ufro detalurad. ramdenadac analizze
damokidebuli SemTxvevebi (monacemebi) xSirad ricxvobrivad ganiszRvreba da
gansakuTrebiT xelsmisawvdomia, da ramdenadac kontent-analizis Catareba mTlianobaSi
naklebad Zviria (TiToeul monacemze gaTvliT), riTac sxva meTodebi,
(gansakuTrebiT gamokiTxva) ver daikvexnian, xandaxan SesaZlebelia zustad
SeviswavloT TiToeuli SemTxveva (monacemi) mocemuli erTobliobidan e.i aRvweroT yvela SemTxveva. zustad es
SesaZlebloba - SeviswavloT SemTxvevaTa didi raodenoba, warmoadgens
kontent-analizis erT-erT mTavar momxibvlel Tvisebas.
kontent-analizis
CatarebisaTvis aucilebelia miviRoT gadawyvetileba sazomi erTeulis Sesaxeb, an –
Tu gamoviyenebT ufro gavrcelebul termins – analizis
erTeulis Sesaxeb. kontent-analizis meTodiT kvlevisas analizis erTeuli – es
ubralod gamorCeuli elementia im monacemis, romlis Seswavlas, gazomvasa da
Sefasebas vapirebT. monacemis ubralo
elements warmoadgens sityva, romelic kontent-analizSi SeiZleba gamoyenebul
iqnas ase Tu ise pirdapiri saxiT. magaliTad, rodesac gvsurs miviRoT pasuxi
kiTxvaze “ramdenad ainteresebdaT mTeli msoflios masStabiT problemebis gadaWris
sakiTxi reigans, karters, fords da niqsons?” Cven SegviZlia aviRoT TiToeuli
prezidentis gamosvlebis Canaweri da davTvaloT, ramdenjer iyo naxsenebi teqstSi sityva
“msoflio” (SesaZlebelia am sityvasTan kavSirSi myofi sxva sityvac). rodesac vpasuxobT
kiTxvas “romeli qveyana – israeli, egvipte, siria Tu saudis arabeTi – iWers
metnaklebad mSvidobian pozicias axlo aRmosavleTis konfliqtTan dakavSirebiT, Tu
ganixilavT maTi mmarTvelebis gamosvlebs gaeroSi 1975-1990 wlebSi?“ isev
gamoviyenebT Canawerebis ganxilvis meTods da daviTvlidiT iseTi sityvebis
gamoCenis sixSires rogorebicaa “mSvidoba”, “Zmoba”, “kompromisi” da a.S. ase da
amgvarad, meTodi mdgomareobs imaSi, rom SemoviRoT sakvanZo sityvebi da
daviTvaloT maTi monacemebSi gamoyenebis sixSire.
Tumca, aseTi martivi proceduris
drosac unda gaviTvaliswinoT, rom Tavi unda avaridoT or damaxasiaTebel Secdomas.
pirvel rigSi, unda gvaxsovdes, rom arastandartizebuli sazomebiT operirebam
SesaZlebelia migviyvanos Sedegebis arevamde. Tu ganxiluli drois periodSi
israelis warmomomadgenlebma TavianT gamosvlebSi warmoTqves 100000 sityva,
CvenTvis saintereso sakvanZo sityvebi maT mier naxsenebi iyo 50-jer, xolo
egviptis warmomadgenlebma 200000 sityva warmoTqves, 100 sakvanZo sityvis
CaTvliT. aqedan gamomdinare mivdivarT or gansxvavebul daskvnamde, imis
mixedviT, standartizebulia Tu ara Cveni maCveneblebi. Tu ubralod davTvliT sakvanZo
sityvebis xsenebis saerTo ricxvs, gamodis, rom egviptis warmomadgenlebma
aCvenes orjer meti dainteresebuloba msoflioSi konfliqtebis mogvarebis sakiTxSi,
vidre israelis warmomadgenlebma. magram Tu movaxdenT Cveni sazomis ise
standarizebas, rom misi saSualebiT SesaZlebeli iyos yvela sakvanZo moxsenebis
wilis gansazRvra (davuSvaT savaraudod yoveli meaTase sityva), sabolood, SevZlebT
davaskvnaT, rom orive mxare Tanabrad aris dainteresebuli konfliqtis mogvarebis
sakiTxiT. am meTodTagan romeli ufro mizanSewonilia? es aris cvladebis
operacionalizaciisas yvelaze mTavari kiTxva da masze pasuxis miRebis yvelaze
ukeTesi xerxia ufro yuradRebiT davakvirdeT Tu rogori iyo Tavidan kvlevis
problema konceptualizebuli. saqme imaSia, rom iseTi gansazRvruli konkretuli
maCveneblis gamoyenebam, rogoricaa warmoTqmuli
sakvanZo sityvebis raodenoba, SeiZleba migviyvanos orazrovan Sedegamde. mkvlevari
unda amCnevdes am orazrovnebas da SeeZlos masTan gamklaveba, ramdenadac
miRebulma (an piriqiT, gaSvebulma) gadawyvetilebebma SeiZleba iqonion arsebiTi
mniSvneloba saboloo daskvnebze.
meore Secdoma,
romelic sityvebis ase uxeSad da sworxazovnad daTvlisas SeiZleba iqnas
daSvebuli, mdgomareobs imaSi, rom erTsa da imave sityvas SesaZlebelia hqondes
sxvadasxva konteqsti, rac cvlis maT mniSvnelobas. “Cven viswrafiT mSvidobisaken
magram...”, “arabuli saZmo arasodes ar dauSvebs...”, “kompromisze saubaric ki zedmetia...” –
nebismieri saxis kontrolis ararsebobis SemTxvevaSi sityvebi “mSvidoba” “Zmoba”
“kompromisi” CaiTvleba pozitiuri saxiT naxsenebad, es ki – yvelaze cota –
migviyvans dainteresebuli mxareebis mier msoflio SeTanxmebis Sesaxeb miRweul
saqmeSi niSnis momatebamde. Tu aseTi SemTxvevebi sityvaTa gamoyenebisa xSiria,
sabolood dezorientaciamde mivalT. amitom, rodesac sityvebis daTvlas SevudgebiT,
es konteqstis mixedviT unda movaxdinoT.
aq Cven gvxvdeba
minimum ori SesaZlebloba. erTismxriv, Cven SegviZlia eqspertTa mosazrebebi
gamoviyenoT, e.i. mkvlevarTa im jgufis wevrebisa, romelTa movaleobasac
warmoadgens sakvanZo sityvebis konteqstebis gacnoba da Sefaseba pozitiur,
negatiur da neitralur konteqstSi. Cveulebriv, sanam saboloo daskvna iqneba
miRebuli, TiToeuli moxseneba minimum ori mkvlevaris mier unda iqnas wakiTxuli
da maTi Sefasebebi erTmaneTTan TanxmobaSi unda modiodnen. (am sakiTxs kidev
davubrundebiT). konteqstTa aseTi Sefasebebi SesaZleblobas gvaZlevs davTvaloT
pozitiur da negatiur monacemTa Soris ricxvobrivi kavSiri.
meore SesaZleblobas
warmoadgens konteqstidan calkeul sityvaTa interpretaciis xerxi. (Tumca, amiT
xdeba problemis mxolod nawilobriv gadawyveta). am dros xdeba kvlevaSi analizis
meore erTeulis – Temis damateba. Tema
– es aris winadadebaSi an abzacSi ramodenime gansazRvruli sityvis an gagebis SeTanxmeba,
romelic Semdeg frazaSi gadadis. faqtobrivad
Temis gaTvaliswinebiT, Cven veZebT teqstSi ganxilvis obiqtebs. magaliTad, iseT
frazebSi, rogorebicaa “civi omi” “devnilTa problema”, “samTavrobo socialuri dazRveva”. es
procedura mdgomareobs sityvaTa daTvlis
variantia – magram gaumjobesebuli im gagebiT, rom mis SemadgnlobaSi Sedis
ganmartebiTi teqsti da sityva-modifikatorebi (zmnizedebi, zedsarTavi saxelebi),
romlebic Tan axlaven konkretul sityvebs da gvexmarebian ukeT gavigoT misi
mniSvneloba.
Tumca, es procedurac
Seicavs raRac sirTuleebs. saqme imaSia, rom Tumca, aseTi analizis meSveobiT
namdvilad xdeba calkeuli sityvebis gamoyenebis konteqstis dadgena, magram es
xdeba mTeli proceduris mniSvnelovnad garTulebis fonze. erTi da igive Tema
SeiZleba naxsenebi iyos sxvadasxvagvarad sruliad sxvadasxva sityvaTSeTanxmebaTa
daxmarebiT. xandaxan es aris – msubuqi miniSneba, TiTqmis mTlianad moklebuli im
eqsplicitur niSnebs, romlis mixedviTac vaxdenT mocemuli Temis Semecnebas.
magaliTad, “civi omis” Sesaxeb moxseneba savsebiT SesaZlebelia SeniRbuli iyos
mSvidobis sakeTildReod “gadatvirTvis” Sesaxeb Tqmuli sityvebiT, xolo
qristianuli sikeTis qadageba SeiZleba SeiniRbos rogorc nacionaluri ritorika.
SeiZleba aseTi sityvebi da ritorika CaiTvalos sakvanZo sityvebad? Seicavs Tu
ara is Tavis TavSi mocemul Temas? am kiTxvebze pasuxis gacema arc ise iolia. am
mcdelobas mivyavarT zust, magram SezRudul gansazRvrebamde, gadawyvetilebis
miRebis mTeli rigi formalizebuli wesebis formulirebamde, romlebic Cvens
Sedegebs ufro saimedos, magram naklebad Sinaarsians xdian.
mesame elementi,
romelic xSirad gamoiyeneben kvlevebSi kontent-analizis dros – aris Tavad sagnis,
rogorc erTi mTlianis ganxilva. rogoria 1935 wels aSS-Si gamoqveynebuli wignebs procentuli
maCvenebeli, romelnic socializms uwevdnen propagandas? prezidentobis romel
kandidats uWerda mxars gazeTis redaqciis didi nawili 1992 wels ? riT gansxvavdeba riCard niqsonis mier
postis datovebamde dawerili werilebi adre dawerili werilebisagan? am
SemTxveveTagan romlis dros davamuSavebT da ganvazogadebT informaciis matarebel
bloks rogorc mTlian erTeuls da gavigebT mis saerTo, yovlismomcvel xasiaTs?
romel konkretul kiTxvas ganvixilavT am SemTxvevaSi? aseTi kiTxvebis ganxilvisas
vawydebiT SexedulebaTa simkacresa da sxvadasxvaobas, romelic damaxasiaTebelia
SedarebiT dabali struqturis ganxilvisas.
sityvebisa da Temebis
gamoyenebis detaluri Seswavla bolo dros ufro gaiolda monacemTa kompiuteruli
bazebis meSveobiT, rogoricaa LEXIS/NEXIX.
magaliTad, vTqvaT gvsurs gavigoT ramdenad xSirad adarebda j.buSi Tvis ganmavlobaSi sadam huseins -
hitlers, 1991 wels
mimdinare omis dros sparseTis yureSi. NEXIX – is gamoyenebiT, SegviZlia
gavakeToT Sejameba yvela im statiis Sesaxeb (politikuri gamokvlevis CatarebiT),
rac gamoqveynda gazeTSi “New York Times” (an nebismier sxva sagazeTo statiaSi).
aq sityvebi “j.buSi”, “sadam huseini”, da “hitleri” kvlevisaTvis arCeuli
qronologiuri periodiT lagdeba. maSin Sesabamis failSi, enis Taviseburebebis
gaTvaliswinebiT SesaZlebeli iqneba aseTi brZanebis dawera:
((George Bush) OR
(President Bush) AND ((Saddam Hussein) w/10 Hitler)) AND (Date = September
1990)
es grZeli
gamosaxuleba gvaZlevs iseT brZanebas, romlis meSveobiTac amocnobili iqneba 1990
wlis seqtemberSi gamoqveynebuli yvela statia, romelSic pirvel rigSi naxsenebia
buSi, Semdeg ki sadam huseini, Tu misi saxeli teqstSi CamorCeba sityva
“hitlers” ara umetes 10 sityviT nebismier gverdze. aseTi meTodi saSualebas
gvaZlevs SevamowmoT (1), moxsenebul iqna Tu ara buSis saxeli mis wodebasTan
erTad ufro xSirad, vidre wodebis gareSe im dros, rodesac cxadi xdeboda rom
krizisi omis gziT gadawydeboda (radenadac, SeiZleboda iseTi situacia
Seqmniliyo, rom masobrivi sainformacio saSualebeni Seupovrad Seecdebodnen
prezidentis statusis mniSvnelobis amaRlebas, imdenad, randenadac qveyana
uaxlovdeboda saomar mdgomareobas.); (2) sxva politikosebTan SedarebiT j.buSi
liderobda “hitleris” saxelis sxvadasxva analogiebiT gamoyenebaSi, an (3) uricxv
sxva hipoezaTa gamoyenebaSi, rac exeboda sazogadoebis mier am konfliqtis aRqmis
formulirebas.
ganzogadebuli
analizis Sedegebi xSir SemTxvevaSi aranakleb Sinaarsiania, vidre komponentebisgan
Sedgenili Sedegebi. romeli faqti ufro mniSvnelovania : is, rom gaeroSi
gamosvlisas egviptis mxaris mier Svidjer iqna gamoyenebuli sityva “mSvidoba”,
Tu is, rom maT mier saerTod iqna warmoTqmuli sityva msoflioSi mSvidobis
dasamyareblad. ufro mniSvnelovania gaagzavna Tu ara aSS - m eraySi nota oTxi
Ria moxsenebiT intervenciis Sesaxeb, sami faruli miniSnebiT ganiaraRebis
SeuZleblobis Sesaxeb da ori metad kritikuli miniSnebiT samxedro eqspansiis
Sesaxeb. kontent-analizisas xandaxan -
da yovelTvis Sesabamis saSualebaTa ar qonis gamo- Cven xSirad ver
vxedavT informaciis nawilis mniSvnelobas, romelic mas Seadgenen. am mizezis
gamo, Cven unda gamoviCinoT sifrTxile analizis sazomi erTeulis SerCevisas da
amovirCioT metnaklebad perspeqtiuli da xelsayreli, rodesac vatarebT kvlevas.
Sinaarsobrivi kontent-analizis Catareba
mas Semdeg, rac
miviRebT gadawyvetilebas monacemebis erTobliobis Sesaxeb da avirCevT analizis
erTeuls, SegviZlia gadavideT Tavad analizze. kontent-analizi, romelic
dafuZnebulia sityvebis, Temebisa da sxva monacemebis Seswavlaze amaxvilebs
mkvlevaris yuradRebas monacemis Sinaarsze,
imaze Tu ris Sesaxeb aris masSi laparaki. ase rom, Tu gadavwyviteT analizisas
am elementebis gamoyeneba, unda SegveZlos CavwvdeT mis azrs da ganvsazRvroT
nebismieri SesaZlebeli dakvirveba, romlebic gaamarTleben Cvens molodinebs.
es imas niSnavs, rom
pirveli, rac unda gavakeToT kontent-analizis warmoebisas, aris leqsikonis
Seqmna, romelSic, Cveni yoveli dakvirveba miiRebs gansazRvrebas da Sesabamis
jgufSi gaerTiandeba. davuSvaT, magaliTad, gvainteresebs problema, romelic
gulisxmobs kubaSi 6-e klasis saskolo saxelmZRvaneloebSi amerikelebisa da aSS-s
moxsenebas. sanam analizze gadavidodeT, unda ganvsazRvroT raSi mdgomareobs
sakvanZo sityvebi (sityvaTSeTanxmebani). unda mivaqcioT Tu ara yuradReba mxolod
sityvebs “amerikeli” “amerikuli” da “aSS”. Tu ase moviqceviT, amiT vriskavT
gamovtovoT is moxsenebebi da frazebi, romlebic Sedgebian iseTi
eqspresiul-SefasebiTi terminebisagan, rogorebicaa “agresori iankebi” “Crdiloeli
imperialistebi” “gringo” “guantanamoSi SeWra” “mitaceba” “vaSingtonis ukanono
reJimi”. metic, ramodenime aseTi fraza SeiZleba gamoyenebul iqnas sxvadasxva
gagebiT, romelTaganac mxolod erTi exeba uSualod aSS-s. ganvixiloT amocanaTa Semdegi pirobebi ariTmetikulad.
1. Tu kubeli xalxi flobs
aTas akr saxnav miwas, xolo neokolonialisti agresorebi maT waarTmeven aTas akr
saxnav miwas, ramdeni akri saxnavi miwa darCeba kubel xalxs sarCos
mosapoveblad?
2. Tu afrikelebi floben
aTas akr saxnav miwas, xolo neokolonialisti agresorebi maT waarTmeven aTas akr
saxnav miwas, ramdeni akri saxnavi miwa darCeba kubel xalxs sarCos
mosapoveblad?
vTqvaT, orive
SemTxvevaSi moxsenebuli “neokolonialisturi agresorebi” CavTvaleT, rom aSSsTan
mimarTebaSi aris naxsenebi, maSin orive amocana miRebul iqneba rogorc
amerikuli. Tumca, is vinc icnobs kubis uaxles istoriasa da ideologias, CaTvlis
sakvanZod mxolod pirvels am moxsenebaTagan, meore ki mis mier interpretirebuli
iqneba rogorc gamosvla “TeTri” mTavrobis winaaRmdeg.
problema imaSi
mdgomareobs, rom aucilebelia ganvixiloT ara mxolod calkeuli frazebi da
aRniSvnebi, romlebic SeiZleba Segvxvdes, aramed konteqstualuri moxmarebis
elementebic, amisaTvis ki unda SevimuSavoT TiToeuli SemTxvevisaTvis wesebis
detaluri sistema. es amocana Cveulebriv wydeba analizze damokidebuli monacemTa
erTobliobis pilotaJiT konteqstTa saarbitraJo Sefasebebisa da terminebis
gamoyenebis xerxebis SeTanxmeba-SewyobiT. aq, rogorc formalur analizSi,
romelzec saubari Semdeg gveqneba, ukeTesia iyos ara erTi, aramed ramodenime
mkvlevari.
cxrili 9.1
kandidatTa mxardasaWeri frazebis magaliTebi
mowinave gazeTebidan (SemTxveviTi wesiT)
saukeTesoTa Soris saukeTeso
mowinaaRdegeze ukeTesi
saukeTeso kandidati mraval sxvaTa Soris
kandidati, romelzec mxolod SeiZleba viocneboT
gamoCenili qvelmoqmedi
saqmosani,
roemlic bevrs gvpirdeba
eris erT-erTi
saukeTeso Svili
saukeTeso
imaTgan, vinc SeirCa
Cveni Seucvleli
favoriti
dReisaTvis
saWiro adamiani
misaRebi
kandidati
savsebiT
misaRebi kandidati
ulaparakod
vuwevT rekomendacias
ufro rTulia
davaleba, romelic mdgomareobs konkretuli SefasebisaTvis sakvanZo moxsenebis
miniSnebiT, - rodesac Cven unda gadavwyvitoT, es moxseneba pozitiur Tu negatiur
aspeqtSia gamoyenebuli. agreTve roca gvWirdeba rig moxsenebaTa ranJireba misi
Sefasebis ZalasTan Sesabamisad. (e.i imasTan Sesabamisad, romeli maTgania
yvelaze dadebiTi, romelia momdevno am siaSi da a.S).
amasTan, gvWirdeba sakmaod mkafio
maCvenebeli, romliTac SesaZlebeli iqneboda ara marto politikuri subieqtebis
ganwyobilebis gansazRvra, aramed am ganwyobis siZlierisac. aseTi saxis situacia
aris asaxuli cxrilze 9.1 , sadac
ganzogadebuli saxiT aris CamoTvlili gazeTebis mier romelime kandidatis
winasaarCevno mxardaWeris formebi. Tu Cvens mizans warmoadgens ganvsazRvroT, romeli
gazeTi uWers yvelaze aqtiurad mxars am kandidats, Cveni uSualo amocana iqneba
gadavwyvitoT, rogor movaxdinoT am mtkicebulebaTa ranJireba mxardaWeris im
ZaliT, romelsac TiToeuli maTgani asaxavs.
arsebobs ramdenime meTodi aseTi gadawyvetilebis misaRebad. ranJirebis
ori metnaklebad nacnobi meTodia – Q daxarisxebis meTodi da wyvilSi
Sedarebis wesiT skalirebis meTodi.
struqturuli kontent-analizis Catareba
sityvebis, Temebis da sxva elementebis garda,
romlebic monacemebis Sinaarsobriv mxares aRniSnaven, arsebobs sxva erTeulebic,
romlebic gvaZleven struquruli
kontent-analizis Catarebis saSualebas. am SemTxvevaSi Cven gvainteresebs
ara is Tu raze saubrben, aramed ramdens saubroben, da marTalia Temisagan
mkveTrad ar unda gadavuxvioT, magram amasTan erTad Cven vzomavT raRac sxvas,
gansxvavebuls.
Cven SeiZleba dagvainteresos magaliTad, ra
dro an sabeWdi sivrcea gamoyofili CvenTvis saintereso saganze ama Tu im
wyaroSi. ramdeni sityva an sagazeTo sveti gamoeyo TiToeul kandidats saarCevno
kampaniis warmoebis dros? ramdeni statia an gverdi qveyndeba yoveldRiurad
amerikis SeerTebuli Statebis politikur JurnalebSi afrikis samTavrobo-politikuri
problemebis gasaanalizeblad? Seicvala es raodenoba ukanaskneli 30 wlis
ganmavlobaSi Tu ara?
meoremxriv, Cven SeiZleba dagvainteresos sxva, SesaZloa ufro msubuqma
kiTxvebma, romlebic exeba monacemTa formebs. axlavs Tu ara konkretul sagazeTo
monacems fotosuraTi an sxva nebismieri
saxis ilustracia? rogorc gairkva, is statiebi, romelTac axlavT, ufro metad
ipyroben mkiTxvelis yuradRebas. rogoria mocemuli sagazeTo monacemis saTaurebis
zomebi?
dabeWdilia igi pirvel gverdze Tu “damarxulia”
reklamebis grovaSi? aseT kiTxvebze pasuxis gasacemad Cven gvainteresebs ara
misi Semadgenlobis simartive, aramed monacemis prezentaciis SesaZlebloba. Cven
vikvlevT faqtorebis arsebobas an
ararsebobas TemaSi, mis gancalkavebulobas, zomebs, misi Semadgenlobis
niuansebs. Sedegad Cven xSirad viRebT analizs, romelic ufro sandoa, vidre
gamokvlevis dros miRebuli - Semadgenlobaze orientirebuli (imdenad, ramdenadac
formaluri maCvenebeli mcire xarisixiT araerTgvarovania) magram, rogorc mokvleva
igi naklebi mniSvnelobis matarebelia.
cxrilze 9.1 mocemulia magaliTi tipiuri
kodirebisaTvis gankuTvnili blankisa, romelic gamoiyeneba struqturul
kontent-analizSi Semavali monacemebis Casawerad. es suraTi aRebulia im
naSromidan, romelSic gamokvleuli iyo Tu ramdenad Suqdeboda presaSi kongresis
arCevnebi. analizis erTeulad miRebul iqna kandidatis Sesaxeb informacia
(candidate insertion), romelic ganisazRvreba rogorc nebismieri sagazeTo
Setyobineba, romelSic saxeldobr an impliciturad moxseniebuli iyo nebismieri
kandidati kongresSi im wridan, sadac vrceldebida mocemuli gazeTi. ase rom,
TiToeuli sveti am kodirebisTvis gankuTvnili cxrilidan jamSi asaxavs TiToeuli kandidatisTvis gankuTvnili
informaciis niSnebs.
cxrili 9.1 tipiuri kodirebisTvis gankuTvnili
blanki struqturuli kontent-analizis Casatreblad.

saregistracio
nomeri
statiis
tipi
publikaciis
TariRi
kandidati
gazeTi
saerTo
preskonferenciebi
materialis
gancalkevebuloba
grafikuli
saSualeba
saTauri
Semadgenloba
svetebis
saerTo ricxvi (idiomebSi)
svetebis
ricxvi (idoimebSi), gaSuqebuli kandidatebisaTvis
kodirebis blankis TiToeuli svetis aRweris da
gansazRvruli nomris miniWebis sakiTxs qvemoT ganvixilavT, axla ki
daregistrirebuli informaciis tipze mivuTiTebT. mas Semdeg, rac TiToeul
SemTxvevas vaniWebT individualur saregistracio nomers, is klasificirdeba tipis
mixedviT (informaciuli monacemi, statia, mimoxlva mimdinare Temaze, redaqciaSi
misuli werili), unda mivuTiToT : misi publikaciis TariRi, kandidatis saxeli, visac
exeba es statia; im gazeTis saxelwodeba, sadac gamoqveynda, saerTo interesebi,
Tu aseTi ram gamoxatulia Cvens gansaxilvel monacemSi; TandarTuli suraTebis an
naxatebis raodenoba.
kandidatis Sesaxeb dawerili saTaurebis
raodenoba; masalis ZiriTadi Semadgenloba (winasaarCevno axali ambebi, sityviT
gamosvlebi, romlebic kandidatebis mxardasaWerad qveyndeba); masalis saerTo
moculoba da im nawilis moculoba, romelic uSualod exeba CvenTvis saintereso
kandidats.
unda aRvniSnoT, rom aseTi saxis gazomva zedapirulad
moicavs TiToeuli monacemis Semadgenlobas, gansxvavebiT detaluri da yuradRebiT
Catarebuli kvlevisagan, romlis Catarebac aucilebelia Sinaarsobrivi analizisas.
sabolood, struqturuli kontent-analizi Cveulebriv ufro martivia Casatareblad da
dasamuSaveblad, amitomac ufro iafi da saimedoa, vidre Sinaarsobrivi
kontent-analizi. da Tumca es Sedegebi, SesaZloa gvakmayofileben ufro naklebad –
an isini gvaZleven ufro monaxazs, vidre dasrulebul suraTs, - magram konkretuli
kvlevis kiTxvaze pasuxad is SesaZloa sakmaod adekvaturi iyos.
zogierTi problema kontent-analizis dros
miuxedavad imisa rom kontent-analizi
warmoadgens arc Tu ise ZviradRirebul meTods, romelic xelmisawvdom monacemTa
bazas emyareba, da miuxedavad imisa rom misi CatarebiT ar dgeba imis riski, rom
winaaRmdegobebs da specifikur eTikur problemebs wavawydebiT (im SemTxvevebis
garda, rodesac analizis dros ganixileba konfidencialuri an gasaidumloebuli
informacia), Cven mainc gvWirdeba gamoviCinoT garkveuli yuradReba, raTa Tavidan
aviridoT raime saxis garTuleba, romelic am meTods axlavs Tan.
Tavidan aucilebelia yuradReba mivaqcioT imas,
rom monacemebi qveyndeba da arsebobs Sesabamisi saxiT ara ubralod, aramed raRac
gansazRvruli mizniT – SesaZlebeli es iyos informireba, aRwera, mowodeba,
damoZRvra, Tavdacva an SesaZloa dezinformaciac ki. amitom, monacemTa analizis
dros Cven unda vecadoT interpretacia gavukeToT maT Semadgenlobas ise, rogorc
aris mocemuli konteqstSi, cxadad gansazRvruli mizniT. magaliTad, Cinur presaSi xSirad SevxvdebiT aseTi tipis
mtkicebas : “mTeli Cineli xalxi darwmunebulia, rom axali soflis meurneobis
politika warmoadgens mTavar (Zireul) win gadadgmul nabijs socialuri revoluciis
progresisaken mimaval gzaze. Tu safuZvlianad ganvixilavT am sakiTxs,
aRmovaCenT, rom isini warmoadgenen aSkarad demonstrirebul tyuils, ramdenadac
SeuZlebelia milionobiT adamianidan TiToeuls hqondes gacnobierebuli raRac erTi
SemTxveva, situacia. aseTi TvalTaxedviT Cven unda migveRo es mtkicebulebebi,
rogorc propagandis yvelaze vulgaruli formebi. Tumca, Cinuri presis kvevis
gamocdilebidan Cans, aseTi saxis mtkicebulebebi qveyndeba ara garegnuli ucxouri
propagandis mizniT, aramed im daniSnulebiT, rom Tavad Cinelebis STagoneba
moxdes, es surs mTavrobas, raTa isini Zlierebi iyvnen. sxva sityvebiT rom
vTqvaT, aseTi mtkicebulebebi erTsulovnebis Sesaxeb ara gadataniT, aramed
direqtiul xasiaTs atarebs. amis codna SesaZleblobas gvaZlevs movaxdinoT maTi
interpretireba rogorc warmatebuli indikatori Cineli liderebis politikuri
interesebisa, rogorc uazro da carieli
propagandisa, da SegviZlia gamoviyenoT is Cvens sasargeblodac. ase rom, mizani,
romlisTvisac informacia muSavdeba, TavisTavad SeiZleba iqnas ganxiluli rogorc
mniSvnelovani faqtori konteqstis gagebis mxriv, romlis gamorkvevac unda
SevZloT.
sabolood ama Tu im
monacemis gavrcelebis xasiaTic SeiZleba pirdapir kavSirSi iyos mis
mniSvnelobasTan. amomrCevelTa misamarTebis mixedviT Sedgenili winasaarCevno biuleteni aris gavrcelebis SezRuduli an
gansakuTrebuli sferos monacemis magaliTi. yvelasaTvis xelmisawvdom gazeTs
SeiZleba hyavdes mcire raodenobis an gamorCeuli mkiTxvelTa wre. magaliTad,
“New-York times “ is mkiTxvelTa auditoria Sedgeba ufro SeZlebuli da ganaTlebuli
xalxisagan, vidre “New York Daily News”
is, miuxedavad imisa, rom orive sakmaod iolad xelmisawvdomia
yvelasaTvis. Jurnalis “Wall Street Journal”
yidva SesaZlebelia yvelgan aSS-Si, magram misi mkiTxvelebis wre ar
moicavs mosaxleobis yvela
socialur-ekonomikur fenas. aqedan gamomdinareobs, rom Tu gvsurs adekvaturad
SevafasoT romelime monacemis mniSvneloba, winaswar unda vicodeT vis Sesaxeb
aris es monacemebi da rogor vrceldeba. xSirad gviwevs operireba ama Tu im
pirovnebis individualuri mosazrebiT (magaliTad, yvelasaTvis kargad nacnob pirTa
mosazrebebiT), an movipovebT monacemebs, rodesac vcdilobT gavigoT monacemebis
gamgzavnTa Sesaxeb, maTi mimRebebis saSualebiT, an cxadi mowmobebiT, rodesac
dokuments Tan axlavs sia yvela im pirisa, vinc mas gaecno, xandaxan maTi piradi
xelmoweriT, an mkiTxvelTa auditoriis gamokiTxviT (romelTac xSirad atareben
gazeTebi, raTa dokumenturad daasabuTon TavianTi pretenziebi). Cven aseT dros
unda SevecadoT gavzomoT an SevafasoT monacemis gavrcelebis areali. es
informacia SesaZleblobas mogvcems vimsjeloT im monacemis mniSvnelobisa da
gavlenianobis Sesaxeb, romelsac ganvixilavT.
unda SevecadoT sworad
ganvsazRvroT CvenTvis saintereso monacemis xelmisawvdomobis done. gvaqvs Tu ara analizis dros monacemebis
Tavisuflad damuSavebis SesaZlebloba? xelmisawvdomia Tu ara CvenTvis yovelgvari
masala ucvleli formiT, Tu arsebobs garkveuli Tavs moxveuli mosazrebebi?
migviwvdeba Tu ara xeli, magaliTad mxolod gasaidumloebul dokumentebze?
(gazeTebze, romlebic gamoicema ucxoel mkiTxvelze gaTvliT; samTavrobo komisiis
mxolod oficialuri sxdomebis stenogramebze?) aq saqme gvaqvs iseT problemebTan,
romlebic SedegebSi ganzogaddeba: saeWvoa ramdenad reprezentatiulia monacemTa
sakvlevi erToblioba, rom aRaraferi vTqvaT ukve misgan arCevanis gakeTebaze. Tu
erToblioba arawarmomadgenlobiTia, mkvlevari, romelsac ar aqvs sarwmuno
informacia SesaZloa Segnebuli manipulaciis obieqtic gaxdes.
yoveli aseTi SemTxvevis dros ZiriTadi sirTule
imaSi mdgomareobs, rom informacia, romelic adekvaturi SefasebisaTvis aris
aucilebeli, SesaZloa CvenTvis ubralod miuwvdomeli iyos. SesaZloa ar vicodeT da
ar gvqondes SesaZlebloba davazustoT monacemis mizani, gavrcelebis sfero da
Cveni misdami xelmisawvdomobis realuri done. amis ukan mravalgvari saSiSroeba
imaleba, da kontent-analitikosi mzad unda iyos, raTa droulad gaumklavdes maT.
ar SeiZleba Cveni Sefasebebi pirvel adgilas davayenoT, piriqiT, unda
SevinarCunoT jansaRi skepticizmi, roca saqme gvaqvs monacemebTan, sanam ar
gveqneba pasuxebi Cven mier ganxilul yvela kiTxvaze. zemoT aRniSnuli, ra Tqma unda
ar niSnavs rom gaurkvevel viTarebaSi kontent-analizis Catareba ar SeiZleba da
gamoricxulia; es niSnavs mxolod imas, rom analizis dawyebisas mkvlevarma ar
unda daiviwyos es gaurkveveli viTareba.
da
bolos, aucileblad unda iTqvas ramodenime sityva interkodirebis saimedoobis Sesaxeb. mTlianad kompiuterizirebuli
kontent-analizis procedurisagan gansxvavebiT (arsebobs programaTa mTeli rigi,
romlebic dalagebulia leqsikonebSi sakvanZo sityvebis mixedviT, da aseve teqstis
Zebnis da monacemTa ricxobrivi damuSavebis dros), kontent-analizi mTlianad
eyrdnoba konkretuli adamianis msjelobas da sakvlevi monacemis
Semadgenlobas. sabolood, informaciis
gaanalizeba TavisTavad xdeba. is Seiswavleba, muSavdeba gaanalizdeba da
klasificirdeba adamianis mier da es adamiani aris konkretuli mkvlevari. amasTan,
TiToeul mkvlevars gaCnia monacemis gaanalizebisa da gagebis individualuri
xerxi. Tumca, gazomva SesaZloa CaiTvalos sakmarisad saimedod mxolod maSin,
rodesac Sedarebis safuZvelze miiReba
maTi Semadgenlobis Sesaxeb daskvnebi da rodesac ramodenime mkvlevaris ganxilvis
Sedegad miiRweva konsesusis gansazRvruli done. interkodirebis saimedooba – aris
termini, romelic gamoiyeneba politologiaSi konsesusis aseTi donis aRwerisas.
rac ufro maRalia igi, miT ukeTesia. interkodirebis saimedoobis amaRleba
SesaZlebelia Semdegi wesebis daxmarebiT :
1. nebismieri gardaqmnis operacionalizaciis
dros mas aucileblad unda mivudgeT frTxilad da guldasmiT. darwmundiT, rom misi
yvela mniSvneloba garkveviT aris formulirebuli da ar aris orazrovnad
gamoxatuli. saqmeSi aseTi sazomi
dagvexmareba Sefasebis saerTo kriteriumebis formulirebaSi, romlebic
SesaZlebelia Tanmimdevrulad gamoviyenoT monacemis klasifikaciisa da gazomvis
dros.
2. gamoiyeneT rac SeiZleba meti
damkvirvebeli, interviueri (piri, vinc kvlevas Caatarebs). rac meti adamiani
iRebs monawileobas konsesusis miRwevis procesSi, miT ufro metad Rirebulia igi.
ra Tqma unda, aman SeiZleba migviyvanos samuSaos raodenobis gazrdamde (Tu
dakvirveba cudad momzadebulia, gazomvisas Secdomis daSvebis riskic izrdeba),
magram am sazomidan gadacemis done Zalian maRali SeiZleba iyos. aseT dros
SemzRudav faqtors warmoadgens fuladi saxsrebis nakleboba.
3. xeli SeuwyveT imas, rom damkvirveblebma
rac SeiZleba metad iTanamSromlon erTmaneTTan. CaatareT erToblivi praqtikuli
samuSaoebi romlis drosac ganixilavT monacemis yvela niuanssa da SesaZlo
interpretacias.; es migviyvans konsesusamde ara marto monacemebidan
gamomdinare, aramed operaciuli ganmsazRvrelebis istoriuli mniSvnelobidanac.
zemoTmoyvanili zomebis warmateba ricxobrivad
SeiZleba iyos Sefasebuli sxvadasxva xerxebiT, romlebic erTmaneTTan
dakavSirebulni arian statistikuri gagebiT, am Temas dawvrilebiT ganvixilavT
16-e TavSi. erT-erTi am xerTagan, romelic warmoadgens Sianaarsobrivi
kontent-analizis ZiriTad xerxs, aris is, rom yvela damkvirvebeli, romelic
monawileobas iRebs mocemul proeqtSi erTmaneTisgan damoukideblad aanalizeben da
axdenen erTai da imave monacemis kodificirebas (e.i aniWeben maT sakuTar
ricxvobriv Sefasebas), ris Semdegac gamoiyofa kodebis korelaciis koeficienti,
romelTac gamoyofs ori damkvirvebeli. es koeficienti zomavs SeTanxmebis dones
misdami daqvemdebarebul sxvadasxva damkvirvebelTa SefasebaTa arsebobas da/an
calkeul sityvaTa da TemaTa Tanxvedris sixSires. koeficientis mniSvneloba
meryeobs diapazonSi -1 dan +1 mde da Cveneba +0,9 dan da maRla Cveulebriv
mianiSnebs kodirebis intersubieqturi saimedoobis doneze.
momdevno xerxi ufro Seesabameba struqturul
kontent-analizs, romlis drosac Cven gvainteresebs Temis ganxilva, misi asreboba
an ararseboba. mocemul SemTxvevaSi Cven Tvalyurs vadevnebT yovelgvar
SeuTanxmeblobas kvlevebs Soris, romlebic ekuTvnian sxvadasxva mkvlevarebs,
damoukidebel cvlads, romelTanac urTierTobisas SeiZleba daibados kiTxva:
dakavSirebulia Tu ara is Cven mier ganxiluli nebismieri sxva cvladis sistemur
SeuTanxmeblobasTan. sxva sityvebiT rom vTqvaT, Cven winaSe dgas problema :
SesaZlebelia Tu ara, rom erTi (an meti) damkvirvebeli afiqsirebdes Sedegebs sxva
mkvlevarebisagan gansxvavebuli saxiT? Tu vaRiarebT, rom yvela SemTxveva
ganawilebul iqna damkvirveblebs Soris ganawilebis gareSe (Cveulebriv
gansakuTrebuli Zalisxmeva ixarjeba imaze, rom es SemTxveviTi wesiT moxdes), maSin nebismieri sistemuri SeuTanxmebloba,
romelsac ganvixilavT, warmoadgens im pirebs Soris ganawilebis Sedegs, romlebic
kodirebas axdenen. interkodirebis saimedoobis koeficienti gamoixateba formiT (1–η2), sadac η -
TiToeuli cvladis mniSvnelobis cdomilebis sazomia, romelic ganpirobebulia
kodirebis Camtarebel pirTa Soris sxvadasxvaobis arsebobiT. mocemuli koeficienti
gamoiyofa TiToeuli cvladisaTvis da imisaTvis, rom miRweul iqnas gazomvis
damakmayofilebeli sandooba, man unda gadaaWarbos 0,9 –s.
Cven vxedavT, rom kontent-analizi – es aris
meTodika gamoyenebis farTo speqtriT, gansazRvruli upiratesobebiT, romelTac
warmoadgenen misi siiafe, arCevanis arc Tu ise didi speqtri, monacemTa
xelmisawvdomoba. Tumca, SesaZlebelia es meTodi yvela sxva meTodze metad
moiTxovdes yvela cvladis zedmiwevniT Seswavlasa da kvlevis procesis mudmiv
monitorings. misi daxmarebiT
SesaZlebelia miviRoT maRalinformaciuli Sedegebi, romlebic Tumca mxolod
konteqstSi unda interpretirdebodes, magram xandaxan mxolod kontent-analizis meTodikisaTvis
ar aris misawvdomi. am mizezis gamo es meTodi yvelaze xSirad gamoiyeneba
monacemTa Segrovebis sxva meTodebTan erTad.
ana koberiZis Targmani
No comments:
Post a Comment